Bạn đang tìm kiếm học bổng Nhật Bản nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu? Giữa hàng chục loại học bổng với điều kiện xét tuyển, thời điểm nộp hồ sơ và mức hỗ trợ khác nhau, việc chọn sai có thể khiến bạn mất cả năm chờ đợi. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ các loại học bổng Nhật Bản phổ biến nhất hiện nay, từ học bổng chính phủ Nhật Bản, đến các quỹ tư nhân, cùng tiêu chí chọn học bổng phù hợp nhất với từng hồ sơ cá nhân.

1. Hệ thống học bổng Nhật Bản: Khác biệt căn bản so với nhiều quốc gia khác

Không giống như học bổng du học tại Mỹ, Anh hay Úc – nơi mà các học bổng toàn phần thường chi trả toàn bộ học phí và sinh hoạt phí, phần lớn các học bổng tại Nhật Bản chỉ đóng vai trò hỗ trợ một phần chi phí.

Theo thống kê từ JASSO (Tổ chức Dịch vụ Sinh viên Nhật Bản), đến tháng 5/2015:

• Chỉ dưới 5% sinh viên quốc tế tại Nhật nhận được học bổng chính phủ Nhật Bản (MEXT)

• Dưới 3% được nhận học bổng JASSO Honors dành cho du học sinh tự túc

• Hầu hết các học bổng tư nhân đều yêu cầu sinh viên đã nhập học và đang cư trú tại Nhật

Học sinh Việt Nam thường lầm tưởng rằng mình có thể săn học bổng từ Việt Nam ngay khi chưa có thư mời nhập học – tuy nhiên, phần lớn các học bổng Nhật Bản KHÔNG chấp nhận hồ sơ từ nước ngoài, trừ một số trường hợp đặc biệt như học bổng chính phủ Nhật Bản (MEXT) hoặc chương trình Rotary Yoneyama – Overseas Candidates (phải có thư nhập học trước khi tới Nhật).

→ Chính vì vậy, lựa chọn đúng loại học bổng – theo đúng giai đoạn học tập, điều kiện cá nhân và quy trình tuyển chọn – là yếu tố tiên quyết để bạn không “lạc hướng” trong quá trình chuẩn bị du học..

2. Hệ thống học bổng Nhật Bản phổ biến: Phân loại theo tổ chức cấp – thời điểm nộp – giá trị tài trợ

Học bổng Chính phủ Nhật Bản (MEXT)

MEXT là học bổng do Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ Nhật Bản (MEXT) cấp. Đây là học bổng toàn phần du học Nhật có giá trị cao nhất hiện nay.

Gồm 7 loại học bổng chính:

• Undergraduate Scholarship: học tối đa 5 năm (bao gồm 1 năm học tiếng)

• College of Technology Scholarship: học 4 năm tại trường cao đẳng kỹ thuật

• Specialized Training College Scholarship: học 3 năm tại trường nghề

• Research Student Scholarship: 1.5–2 năm, áp dụng cho ứng viên bậc cao học hoặc tiến sĩ

• Teacher Training Scholarship: 1.5 năm cho giáo viên đang công tác

• Japanese Studies Scholarship: học 1 năm, yêu cầu ứng viên là sinh viên đại học đang học ngành Nhật Bản học

• Young Leaders Program (YLP): học thạc sĩ quản lý, chính sách công (có thư mời riêng)

Quyền lợi:

• Học phí: Miễn 100%

• Vé máy bay khứ hồi Việt Nam – Nhật Bản

• Sinh hoạt phí hằng tháng:

  • 117.000 yên/tháng cho hệ đại học

  • 143.000 yên/tháng cho hệ cao học

  • 145.000 yên/tháng cho nghiên cứu sinh tiến sĩ

Điều kiện ứng tuyển nổi bật:

• Sinh từ sau 2/4/2001 đối với bậc đại học, sau 2/4/1991 đối với nghiên cứu sinh

• GPA từ 8.0 trở lên (với hồ sơ xét tại Việt Nam)

• Có bằng tốt nghiệp THPT hoặc đại học (tùy chương trình)

• Có năng lực tiếng Nhật hoặc tiếng Anh tốt (chứng chỉ IELTS/TOEFL hoặc JLPT)

• Đáp ứng tiêu chí y tế theo form chuẩn của Đại sứ quán Nhật

Tỷ lệ trúng tuyển tại Việt Nam:

• Theo dữ liệu nội bộ từ Avada Education, tỷ lệ ứng viên đỗ vòng hồ sơ trung bình 1/40

• Đối với kết quả học bổng MEXT bậc Research, chỉ khoảng 35–50 suất mỗi năm toàn quốc

Lưu ý: Toàn bộ hồ sơ phải được nộp đúng thời hạn (ví dụ: hạn cuối vòng hồ sơ năm nay là ngày 23/5/2025) và ứng viên sẽ phải thi tuyển trực tiếp tại Đại sứ quán Nhật Bản tại Hà Nội hoặc Tổng Lãnh sự quán Nhật Bản tại TP.HCM

Học bổng JASSO: Dễ tiếp cận hơn, nhưng phải đang học tại Nhật

JASSO (Japan Student Services Organization) cấp học bổng cho sinh viên quốc tế đang theo học tại Nhật.

Có 2 loại chính:

• Monbukagakusho Honors Scholarship:

  • Mức hỗ trợ: 48.000 yên/tháng (sinh viên đại học, cao học), 30.000 yên/tháng (trường tiếng)

  • Chỉ cấp trong thời gian 12 tháng

  • Chỉ dành cho sinh viên có kết quả học tập và đạo đức tốt

• Student Exchange Support Program (cho sinh viên trao đổi ngắn hạn):

  • Học bổng 80.000 yên/tháng

  • Thời hạn từ 8 ngày đến dưới 1 năm

  • Phải thuộc chương trình trao đổi giữa hai trường có ký hợp đồng chính thức

Điều kiện đặc biệt:

• Phải đang cư trú tại Nhật Bản khi nộp đơn

• Phải có thư giới thiệu từ trường bạn đang theo học

• Một số học bổng JASSO yêu cầu điểm thi EJU xuất sắc

→ JASSO phù hợp với những bạn đã nhập học tại Nhật hoặc chuẩn bị theo học chương trình trao đổi ngắn hạn

Học bổng Rotary Yoneyama Memorial

Đây là học bổng được tài trợ bởi Quỹ Rotary Nhật Bản. Ưu điểm lớn nhất là cho phép nộp đơn từ nước ngoài (nếu có thư mời nhập học), và có nhiều dạng hỗ trợ phù hợp từng hoàn cảnh.

5 chương trình chính:

• Main Scholarship: dành cho sinh viên đang học tại Nhật, thời hạn 1–2 năm

• District Support: dành cho sinh viên cao đẳng, trường nghề, mức từ 70.000 – 100.000 yên/tháng

• Club Support (Gia hạn học bổng): dành cho sinh viên sắp tốt nghiệp cử nhân/thạc sĩ/tiến sĩ và chuyển tiếp lên bậc học tiếp theo

• Overseas Pre-arrival: nộp từ Việt Nam, nếu đã có Pre-admission Letter

• Alumni Fellowship: chỉ áp dụng tại Hàn Quốc và Đài Loan (qua các hội Rotary địa phương)

Điều kiện:

• Phải học tại trường thuộc danh sách được chỉ định

• Có visa sinh viên hợp lệ

• GPA tốt, hoạt động ngoại khóa nổi bật

→ Đây là lựa chọn tuyệt vời cho các bạn đã có thư mời từ đại học Nhật, hoặc đang học cử nhân/thạc sĩ tại Nhật Bản

Học bổng từ chính quyền địa phương & tổ chức tư nhân: Cần “đúng người – đúng nơi”

Một số chương trình đáng chú ý:

Tên học bổng	Tổ chức cấp	Mức hỗ trợ	Điều kiện
Aichi Scholarship	Chính quyền tỉnh Aichi	150.000 yên/tháng	Chỉ dành cho sinh viên học cao học/nghiên cứu tại tỉnh
Asahi Glass Foundation	Quỹ tư nhân	150.000 – 200.000 yên	Dành cho ứng viên từ Việt Nam, Indonesia, Hàn Quốc
Atsumi Foundation	Tư nhân	250.000 yên/tháng	Tiến sĩ năm cuối
Ichihara Foundation	Tư nhân	50.000 yên/tháng	Bậc đại học/cao học

Các học bổng này thường:

• Chỉ xét cho ứng viên đang sống tại Nhật

• Có giới hạn về quốc tịch, ngành học hoặc khu vực cư trú

• Không cấp trùng với học bổng chính phủ Nhật

3. Bản đồ chọn học bổng phù hợp theo mục tiêu học tập & hồ sơ cá nhân

Hồ sơ hiện tại	Mục tiêu học tập	Loại học bổng phù hợp	Điều kiện & chuẩn bị bắt buộc
Học sinh lớp 12, GPA từ 8.5 trở lên, tiếng Nhật N5/N4	Học đại học hệ chính quy tại Nhật bằng tiếng Nhật	Học bổng chính phủ Nhật Bản – Undergraduate (MEXT)	– Sinh năm sau 2/4/2001 – Phải thi Toán, Tiếng Anh và môn tự chọn do Đại sứ quán Nhật tổ chức (khoảng tháng 6 hàng năm) – Cần nộp Study Plan Thư giới thiệu Phiếu sức khỏe theo form chuẩn – Hồ sơ nộp về sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam trước 23/5/2025
Đã tốt nghiệp đại học, có bài nghiên cứu hoặc định hướng học tiếp thạc sĩ/tiến sĩ	Trở thành nghiên cứu sinh tại đại học Nhật	Học bổng chính phủ Nhật Bản – Research, hoặc Rotary Yoneyama, hoặc Asahi Glass Foundation	– Phải có Letter of Provisional Acceptance từ giáo sư Nhật (tìm từ tháng 5–7) – Gửi hồ sơ tại sứ quán Nhật, vượt qua vòng sơ loại mới được liên hệ giáo sư – Research Proposal cần trình bày mục tiêu, phương pháp nghiên cứu, kế hoạch 2 năm – Hạn nộp hồ sơ: trước 23/5/2025, phỏng vấn & thi viết tổ chức vào tháng 6
Sinh viên đang học tại Nhật (đã có tư cách lưu trú du học)	Cần hỗ trợ chi phí sinh hoạt 1–2 năm	JASSO Honors Scholarship / học bổng của tỉnh / học bổng tư nhân như Ichihara, Hasegawa	– Phải nộp thông qua trường đang theo học – Chỉ xét nếu điểm GPA đạt từ 2.5 trở lên theo thang 3.0, hạnh kiểm tốt – Ví dụ: JASSO cấp 48.000 yên/tháng, Ichihara cấp 50.000 yên/tháng, Hasegawa cấp 100.000 yên/tháng cho bậc ĐH
Sinh viên năm 2–3 trường nghề hoặc cao đẳng kỹ thuật (Kosen)	Mong muốn học tiếp nâng cao (Senmonshi / Advanced Diploma)	MEXT – College of Technology, hoặc Rotary District Support	– GPA ngành kỹ thuật >7.0, định hướng làm kỹ sư – Rotary District hỗ trợ 100.000 yên/tháng trong 2 năm với yêu cầu visa du học hợp lệ – Cần thư giới thiệu từ trường đang theo học
Đã học xong cử nhân và trúng tuyển tiếp thạc sĩ tại cùng trường tại Nhật	Muốn gia hạn học bổng, đồng thời mở rộng networking	Rotary Club Support Scholarship (gia hạn học bổng)	– Phải là người từng nhận học bổng Rotary, và có sự chấp thuận từ Câu lạc bộ SEWA – Học bổng được cấp 6 tháng đến 1 năm, hỗ trợ duy trì nghiên cứu – Không áp dụng cho học bổng District Support hoặc Fellowship khác

4. Lộ trình chiến lược xin học bổng: Avada đề xuất theo từng nhóm học viên

Lộ trình 12 tháng cho học sinh lớp 12

• Tháng 1–2: Xác định ngành học, bắt đầu học JLPT N5 hoặc luyện IELTS ≥ 5.5

• Tháng 3–4: Ôn tập kiến thức THPT theo định dạng đề thi MEXT (Toán, Lý, Anh hoặc Xã hội)

• Tháng 5: Viết Study Plan, xin thư giới thiệu từ giáo viên chủ nhiệm

• Tháng 6: Nộp hồ sơ tại đại sứ quán Nhật, thi tuyển vòng 1

• Tháng 7–9: Nếu qua vòng thi, sẽ tiến hành phỏng vấn, khám sức khỏe và chọn trường

• Tháng 10–12: Chờ kết quả học bổng MEXT, hoàn tất thủ tục visa nếu trúng tuyển

Lộ trình 6 tháng cho sinh viên tốt nghiệp đại học

• Tháng 1: Viết research proposal, dịch bảng điểm công chứng sang tiếng Anh/Nhật

• Tháng 2–3: Gửi thư tới giáo sư Nhật Bản – tìm người đồng ý hướng dẫn

• Tháng 4: Chuẩn bị hồ sơ: thư giới thiệu, chứng chỉ IELTS ≥ 6.0 hoặc JLPT N2

• Tháng 5: Nộp hồ sơ về đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam

• Tháng 6–7: Phỏng vấn trực tiếp, kiểm tra sức khỏe

• Tháng 9: Nhận thư chấp thuận từ trường đại học, nộp hồ sơ visa

Lộ trình xin học bổng tư nhân khi đã học tại Nhật (JASSO, địa phương)

• Sau nhập học 1 tháng: Đăng ký tại văn phòng học sinh quốc tế của trường

• Tháng 2 hoặc 9: Theo dõi đợt mở đơn học bổng (thường theo học kỳ)

• Yêu cầu cơ bản:

  • GPA ≥ 2.5/3.0

  • Đạo đức tốt, không vi phạm kỷ luật

  • Thư giới thiệu từ giảng viên hướng dẫn

5. Kết luận

Chọn đúng học bổng Nhật Bản không phải là chuyện may rủi – mà là bài toán chiến lược. Với mỗi bậc học, năng lực học thuật và tài chính khác nhau, bạn cần có lộ trình chuẩn xác, rõ ràng từ bước đầu. Nếu bạn đang chuẩn bị hồ sơ cho học bổng toàn phần du học Nhật, hay quan tâm đến học bổng trường tiếng Nhật, đừng để mình “đi sai nước cờ” vì thiếu thông tin. Liên hệ Avada Education ngay hôm nay để được cố vấn chi tiết theo từng nhóm học bổng.